İktisada ait ‘torba kanun’ teklifi maddeleşti

Elektrik Piyasası Kanunu ile Birtakım Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Heyetinde kabul edilerek maddeleşti.

Kanunla, Kamu Finansmanı ve Borç İdaresinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a süreksiz husus eklendi.

Buna göre, Hazine ve Maliye Bakanlığının borçlanma yetkisine 200 milyar lira ek edilecek. Böylelikle 293 milyarlık olan borçlanma yetkisi 493 milyar liraya çıkıyor.

Kanunla Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ilişkin kimi limanların işletme hakkı verilmesi yahut periyodu sistemiyle özelleştirilmeleri sonucunda imzalanan 49 yıldan az vadeli kontrat mühletleri, 49 yıla kadar uzatılacak.

Ek mukavele imzalanabilmesi için işletmeci şirketlerin işletme hakkını doğuran kontrattan kaynaklanan tüm mali yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmiş olmaları ve işletme hakkını doğuran mukaveleden kaynaklı açılmış davalardan feragat etmeleri gerekecek.

Ayrıca işletmeci şirketler özelleştirme kontratlarında yer alan yatırım kaidesine ek olarak ek mukavele bedelinin yüzde 10’u oranında limancılık faaliyetleri ile ilgili yatırım yapmak ve bu yatırımları ek kontratların imza tarihinden itibaren 5 yıl içinde gerçekleştirmek zorunda olacak. Mühlet sonunda işletmeci şirketlerin yatırımın gerçekleştirildiğine dair rapor ve bu durumu tevsik eden bilgi ve dokümanları ilgisine göre Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi yahut Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne denetim edilmek üzere sunmaları kural olacak.

İlgili kuruluşça yapılan kontrolde bahse bahis yatırım zorunluluğunun yerine getirilmemiş olduğunun tespit edilmesi halinde ek kontrat feshedilmiş sayılacak. Bu durumda işletmeci şirkete ek mukavele gereği ödenen bedeller de dahil rastgele bir bedel iadesi yapılmayacak.

Maddenin münasebetinde, “Liman yatırımcılarının gerekli olan yatırımları vaktinde yapabilmesi, ülkemizin lojistik ve turizm bölümüne paralel olarak rekabet gücünün korunması, böylece kamu faydasının sağlanması amaçlanmaktadır. Ana kontratlarında işletme hakkı müddetlerinin uzatılması hariç rastgele bir değişiklik yapılmaksızın yalnızca ek mukavele bedelleri; adil, şeffaf, denetim edilip denetlenebilir bir biçimde tüm yatırımcılar için birebir şartlar çerçevesinde belirlenerek ek mukaveleler imzalanacak ve mühlet uzatımları yürürlüğe girecektir” tabirlerine yer verildi.

Kamu üniversitesi sıhhat hizmeti sunucularına katkı

BOTAŞ’ın ödenmemiş her türlü vergi, fon ve hisseler ile idari para cezaları, bunlara bağlı gecikme artırımı ve gecikme faizlerinden oluşan borçları, Hazineden görevlendirme bedeli alacaklarına karşılık mahsup edilerek silinecek.

İş Kanunu’nda yapılan değişiklikle, petrol bölümündeki araştırma, arama ve sondaj faaliyetlerinde personellerin gece çalışması yapılabilmesine yönelik düzenleme yapılıyor.

Kamu üniversitesi sıhhat hizmeti sunucularının, hizmetin ifasında mali zahmetler yaşamamaları ve sıhhat hizmetlerinin sürdürülebilirliği bakımından, kelam konusu sıhhat hizmeti sunucularının finansal yeterliliğine katkı sağlanması ile evvelki yıllara ilişkin incelemeler sonucu cari yılda nakdî bir kesintiye uğramamasına yönelik düzenleme yapılıyor.

1 Ocak 2013’ten evvel, Türkiye’de oturma müsaadesi almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan şahıslar; diğer bir ülkede sıhhat sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan vatandaşlar ile Toplumsal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu kararlarına göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden fiyatsız faydalanan bireyler ile ana ve babası olmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocukların genel sıhhat sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme artırımı üzere feri alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

“Toplayıcı” ve “Toplayıcılık” tanımı

Ulusal Güç Verimliliği Hareket Planı’nda yer verilen maksatlarla uyumlu olarak Elektrik Piyasası Kanunu’nda yapılan değişiklikle, “toplayıcı” ve “toplayıcılık” tarifi yapılıyor.

Buna göre, “toplayıcı”, “Bir yahut birden fazla şebeke kullanıcısı ile kelam konusu şebeke kullanıcıları ismine elektrik piyasasında toplayıcılık faaliyeti yürütmek üzere mutabakat imzalamış olan toplayıcı lisansı yahut tedarik lisansı sahibi hukuksal kişiyi”; “toplayıcılık” ise “Toplayıcı tarafından bir yahut birden fazla şebeke kullanıcısının tüketim yahut üretimlerinin birleştirilerek işletilmesi kapsamında gerçekleştirilen piyasa faaliyetini” tabir edecek.

Toplayıcı, şebeke kullanıcıları tarafından mutabakat yoluyla yetkilendirilecek.

Şebeke kullanıcıları, güç tedarik etmek üzere mutabakatlı oldukları tedarik lisansı sahibi hukukî bireyleri toplayıcı olarak yetkilendiremeyecek.

Toplayıcı, mutabakatlı olduğu kullanıcıların tüketim yahut üretim programlarını yönetecek, kelam konusu kullanıcılar ismine elektrik gücü yahut kapasitesinin alınıp satılmasına ait piyasa işlemlerini yürütecek ve yan hizmetlere ait tedarik süreçlerine katılabilecek.

Toplayıcılık faaliyeti, toplayıcı lisansına yahut tedarik lisansına sahip hükmî şahıslar tarafından yürütülebilecek.

Kamu vazifelileri sendikaları üyelerine destek

Kanunla, Fevkalâde Hal İşlemleri İnceleme Kurulunun vazife müddetinin sona ermesinden sonra Kurulun misyonlarına ait iş ve süreçlerin yürütülmesi konusunda vazifeli kurum ve kuruluşlar ile uygulamaya dair tarz ve asılların belirlenmesine yönelik düzenleme yapılıyor.

Kamu vazifelileri sendikalarına üye olup, aylık yahut fiyatından üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerine Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında aylık yahut fiyatlarıyla birlikte 750 gösterge sayısının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak fiyatta toplu kontrat dayanağı yapılacak.

Kurulu olduğu hizmet kolunda çalışan kamu vazifelilerinin yüzde 2’sinden daha fazlasını üye kaydetmiş kamu vazifelileri sendikalarına üye olan, aylık yahut fiyatından üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerine ise ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında aylık yahut fiyatlarıyla birlikte toplu kontrat ile belirlenecek meblağda toplu kontrat ikramiyesi ödenecek.

Kamu görevlilerine ödenecek toplu mukavele ikramiyesi, Kamu Vazifelilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Toplumsal Haklara Ait 2022 ve 2023 Yıllarını Kapsayan 6. Periyot Toplu Sözleşme’nin yürürlük müddetince 2119 gösterge sayısının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak fiyatta ödenecek.

Geçmiş devir TEDAŞ borçlarına yapılandırma

Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketinin (TEDAŞ) elektrik tüketiminden kaynaklanan ve özelleştirme zaman işlemleri esnasında TEDAŞ’a devredilmiş olan alacaklarından, bu hususun yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle asıl alacak meblağı 2 bin Türk lirasını aşmayan alacaklar ile Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası, Vergi Kimlik Numarası tespit edilememesi nedeniyle ulaşılamayan, feshedilmiş, ticaret sicilinden terkin edilmiş ve tasfiye edilmiş aboneliklere ait alacaklardan vazgeçilecek.

Bu kapsam dışında kalan abonelerin TEDAŞ’a olan geçmiş periyot elektrik tüketiminden kaynaklanan borçlarına ait yapılandırma imkanı getiriliyor.

Bu alacaklara ait taksitlendirme imkanı ile yıllara sari olmak üzere ödenmeyen elektrik tüketiminden kaynaklanan alacakların tahsilinin sağlanması amaçlanıyor.

1 Ekim 2021 prestijiyle vadesi geldiği halde, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle ödenmemiş ve yapılandırılmamış borçları olan ve yapılandırma müracaatında bulunamayan aboneler düzenleme kapsamına alınıyor.