Hazine’nin borçlanma limitini artıran düzenleme torba teklifte

Elektrik Piyasası Kanunu ile Kimi Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Doğal Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Kurulunda kabul edildi.

Teklifle Kamu Finansmanı ve Borç İdaresinin Düzenlenmesi Hakkında Kanunu’na süreksiz husus eklendi.

Buna göre Hazine ve Maliye Bakanlığının borçlanma yetkisine 200 milyar lira ek edilecek. Böylelikle 293 milyarlık olan borçlanma yetkisi 493 milyar liraya çıkıyor.

Özelleştirilen limanlarda mukavele mühletleri 49 yıla kadar uzatılıyor

Teklifle Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ilişkin kimi limanların işletme hakkı verilmesi yahut evresi usulüyle özelleştirilmeleri sonucunda imzalanan 49 yıldan az periyodik mukavele mühletleri, 49 yıla kadar uzatılacak.

Ek kontrat imzalanabilmesi için işletmeci şirketlerin işletme hakkını doğuran mukaveleden kaynaklanan tüm mali yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmiş olmaları ve işletme hakkını doğuran mukaveleden kaynaklı açılmış davalardan feragat etmeleri gerekecek.

Ayrıca işletmeci şirketler özelleştirme mukavelelerinde yer alan yatırım koşuluna ek olarak ek mukavele bedelinin yüzde 10’u oranında limancılık faaliyetleri ile ilgili yatırım yapmak ve bu yatırımları ek mukavelelerin imza tarihinden itibaren 5 yıl içinde gerçekleştirmek zorunda olacak. Mühlet sonunda işletmeci şirketlerin yatırımın gerçekleştirildiğine dair rapor ve bu durumu teşvik eden bilgi ve evrakları ilgisine göre Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi yahut Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne denetim edilmek üzere sunmaları koşul olacak.

İlgili kuruluşça yapılan kontrolde bahse mevzu yatırım zorunluluğunun yerine getirilmemiş olduğunun tespit edilmesi halinde ek mukavele feshedilmiş sayılacak. Bu durumda işletmeci şirkete ek kontrat gereği ödenen bedeller de dahil rastgele bir bedel iadesi yapılmayacak.

Maddenin münasebetinde, “Liman yatırımcılarının gerekli olan yatırımları vaktinde yapabilmesi, ülkemizin lojistik ve turizm dalına paralel olarak rekabet gücünün korunması, böylece kamu faydasının sağlanması amaçlanmaktadır. Ana mukavelelerinde işletme hakkı müddetlerinin uzatılması hariç rastgele bir değişiklik yapılmaksızın yalnızca ek kontrat bedelleri; adil, şeffaf, denetim edilip denetlenebilir bir formda tüm yatırımcılar için birebir şartlar çerçevesinde belirlenerek ek kontratlar imzalanacak ve mühlet uzatımları yürürlüğe girecektir.” tabirlerine yer verildi.

BOTAŞ’ın borçları için mahsuplaşma

Teklife göre, BOTAŞ’ın ödenmemiş her türlü vergi, fon ve hisseler ile idari para cezaları, bunlara bağlı gecikme artırımı ve gecikme faizlerinden oluşan borçları, Hazineden görevlendirme bedeli alacaklarına karşılık mahsup edilerek silinecek.

İş Kanunu’nda yapılan değişiklikle, petrol bölümündeki araştırma, arama ve sondaj faaliyetlerinde çalışanların gece çalışması yapılabilmesine yönelik düzenleme yapılıyor.

Kamu üniversitesi sıhhat hizmeti sunucularının, hizmetin ifasında mali zahmetler yaşamamaları ve sıhhat hizmetlerinin sürdürülebilirliği bakımından, kelam konusu sıhhat hizmeti sunucularının finansal yeterliliğine katkı sağlanması ile evvelki yıllara ilişkin incelemeler sonucu cari yılda nakdî bir kesintiye uğramamasına yönelik düzenleme yapılıyor.

1 Ocak 2013’ten evvel, Türkiye’de oturma müsaadesi almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan şahıslar; öbür bir ülkede sıhhat sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan vatandaşlar ile Toplumsal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu kararlarına göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden fiyatsız faydalanan bireyler ile ana ve babası olmayan Türk vatandaşlarından 18 yaşını doldurmamış çocukların genel sıhhat sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme artırımı üzere feri alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

Elektrik piyasasında “Toplayıcı” ve “Toplayıcılık” tanımı

Ulusal Güç Verimliliği Aksiyon Planı’nda yer verilen amaçlarla uyumlu olarak Elektrik Piyasası Kanunu’nda yapılan değişiklikle, “toplayıcı” ve “toplayıcılık” tarifi yapılıyor.

Buna göre, “toplayıcı”, “Bir yahut birden fazla şebeke kullanıcısı ile kelam konusu şebeke kullanıcıları ismine elektrik piyasasında toplayıcılık faaliyeti yürütmek üzere muahede imzalamış olan toplayıcı lisansı yahut tedarik lisansı sahibi hukuksal kişiyi”; “toplayıcılık” ise “Toplayıcı tarafından bir yahut birden fazla şebeke kullanıcısının tüketim yahut üretimlerinin birleştirilerek işletilmesi kapsamında gerçekleştirilen piyasa faaliyetini” tabir edecek.

Toplayıcı, şebeke kullanıcıları tarafından muahede yoluyla yetkilendirilecek.

Şebeke kullanıcıları, güç tedarik etmek üzere mutabakatlı oldukları tedarik lisansı sahibi hukukî bireyleri toplayıcı olarak yetkilendiremeyecek.

Toplayıcı, mutabakatlı olduğu kullanıcıların tüketim yahut üretim programlarını yönetecek, kelam konusu kullanıcılar ismine elektrik gücü yahut kapasitesinin alınıp satılmasına ait piyasa işlemlerini yürütecek ve yan hizmetlere ait tedarik süreçlerine katılabilecek.

Toplayıcılık faaliyeti, toplayıcı lisansına yahut tedarik lisansına sahip hükmî bireyler tarafından yürütülebilecek.

Geçmiş devir TEDAŞ borçlarına yapılandırma

Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketinin (TEDAŞ) elektrik tüketiminden kaynaklanan ve özelleştirme bölüm işlemleri esnasında TEDAŞ’a devredilmiş olan alacaklarından, bu hususun yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle asıl alacak meblağı 2 bin Türk lirasını aşmayan alacaklar ile Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası, Vergi Kimlik Numarası tespit edilememesi nedeniyle ulaşılamayan, feshedilmiş, ticaret sicilinden terkin edilmiş ve tasfiye edilmiş aboneliklere ait alacaklardan vazgeçilecek.

Bu kapsam dışında kalan abonelerin TEDAŞ’a olan geçmiş devir elektrik tüketiminden kaynaklanan borçlarına ait yapılandırma imkanı getiriliyor.

Bu alacaklara ait taksitlendirme imkanı ile yıllara sari olmak üzere ödenmeyen elektrik tüketiminden kaynaklanan alacakların tahsilinin sağlanması amaçlanıyor.

1 Ekim 2021 prestijiyle vadesi geldiği halde, bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle ödenmemiş ve yapılandırılmamış borçları olan ve yapılandırma müracaatında bulunamayan aboneler düzenleme kapsamına alınıyor.